کارشناس اداره کل دامپزشکی استان خراسانجنوبی گفت: نامناسب بودن جایگاه نگهداری دامها و تراکم زیاد دامها در محل نگهداری سبب وارد شدن آسیبهای فیزیکی به دامها و در نتیجه مرگ جنین بویژه در هفتههای آخر آبستنی میشود .
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «دکتر محمد سهرابی» در پاسخ به اینکه چرا عوارضی مثل سقط جنین بیشتر در فصول سرد اتفاق میافتد، توضیح داد: با توجه به غالب بودن نگهداری و پرورش دامهای سبک(گوسفند و بز) در استان و با عنایت به شرایط اقلیمی و آب و هوایی، فصل جفتگیری دامهای سبک معمولاً در اواخر تابستان بوده بنابراین اکثر دامهای ماده در فصل پائیز و زمستان آبستن میشوند .
وی با بیان اینکه جدای از این، برخی عوامل بیماریزا نیز میتوانند در این تراکم دامها شایع شده و سبب سقط جنین شوند، افزود: دامداران به محض مواجه شدن با جنین سقط شده دامهای خود، آنرا در ظروفی که نشتی نداشته باشد قرار داده و سریعاً به شبکه دامپزشکی شهرستان تحویل داده تا از نظر عوامل بیماریزا مورد آزمایش قرار گیرد .
کارشناس اداره کل دامپزشکی استان تصریح کرد: سقط جنین یک حالت عمومی بوده که در اثر طیف وسیعی از عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک بوجود میآید، به همین دلیل از سقط جنین به عنوان سندروم ذکر شده و تشخیص علت اصلی سقط جنین بسیار مشکل بوده و نیازمند همکاری و پیگیری دامدار و دامپزشک و نیز تعامل هر دو با دامپزشکی است .
سهرابی با اشاره به راهکارهای کلی پیشگیری از شیوع بیماریها در فصول سرد، عنوان کرد: داشتن اصطبل یا آغل مناسب برای دامها تا حد زیادی میتواند در پیشگیری از بیماریها موثر باشد، بنابراین ساخت جایگاه و اصطبل مناسب و استاندارد برای هر راس دام سبک با حداقل 2 مترمربع زیربنا که قابل شستشو و ضدعفونی باشد برای داشتن دامی سالم در فصول سرد از ضرورتهاست .
کارشناس اداره کل دامپزشکی استان، با اشاره به اینکه سرما به تنهایی خطر زیادی برای دامها ندارد، تاکید کرد: وقتی دامها در معرض باد سرد یا کوران قرار بگیرند استرس سرما به بدترین شکل بر بدن دام اثر میگذارد. محل نگهداری ساخته شده باید دارای نور و تهویه مناسب و امکانات آب سرد و گرم نیز باشد. علاوه بر داشتن یک جایگاه مناسب برای دامها، واکسیناسیون دامها علیه بیماریهای دامی قبل از فصل سرما در سلامت گله نقش زیادی دارد. همچنین دامهای ماده باید قبل از جفتگیری عیله بروسلوز مایهکوبی شوند و همچنین واکسنهای دیگری مانند آبله، آنترو توکسمی یا سرخ روده نیز قبل از سرما باید تزریق شوند .
کارشناس اداره کل دامپزشکی استان، با اشاره به اینکه یکی دیگر از موارد مهم در پیشگیری و کنترل بیماریهای دامی تعبیه و ساخت محلی برای نگهداری دامهای بیمار است، یادآور شد: شناسایی و جداسازی دامهای بیمار و دارای علایم غیرطبیعی و نگهداری آنها در محل جداگانه، از انتشار بیماریهای واگیر، جلوگیری و درمان آنها را نیز راحتتر خواهد کرد .
سهرابی با اشاره به اقدامات دیگری که در حفظ سلامت دامها در فصول سرد تاثیرگذار بوده ولی قبل از شروع سرما باید انجام شود، خاطرنشان کرد: .... و حمام {کنه} دامها، خوراندن داروهای ضد انگل، تخلیه کود موجود در جایگاه و شستشو و ضدعفونی کف و دیوارهای آغل از اقداماتی بوده که در حفظ سلامت دامها در فصول سرد موثر
منبع :برگرفته از سایت حکیم مهرتاریخ 1394/11/28 http://www.hakimemehr.ir
برگرفته از: مباحث مطرح شده در گروه مجازی پرورش گوسفند و بزتوسط دکتر شهسواری (تغذیه دام ) مدیر موسسه دامپروری نوین ایرانیان -مهندس براتی کارشناس علوم دامی ودامدار پروار بند بره در روانسر- مهندس طاهری کارشناس علوم دامی مجتمع دامپروری کشت و صنعت ملت - جناب سید وریا پرورش دهنده گوسفند در کردستان- مرتضی پاپی دامدار -کتاب راهنمای کامل پرورش گوسفند(جواد نصر و امید دیانی) -کتاب بیماریهای گوسفند ترجمه راسخی و شکیب نویسنده استرایتون
نکته :برای افزایش کاربرد مقالات و ترکیب علم با تجربه بهترست دامداران و متخصصین داشته های خود را در کنار هم قرار دهند تا باعث افزایش کارایی گردد در این مقاله از مباحث مطرح شده توسط متخصصین علوم دامی و دامداران و متخصصینی که خودشان دامدارهستند استفاده شده است.
در روش سنتی در قدیم و شاید همین الان در مناطق دور افتاده تر کشور ...قبل از ورود دام به جایگاه های دام که گاهی در دل تپه ها کنده میشد و گاهی در زیر زمین...به جنبه های بهداشتی قبل از ورود دام توجه میشد ...بدین صورت که در داخل آغل خار و خسک و هیزم را آتش میزدند تا کنه ها و سایر موجودات مضر کشته شوند ...شاید این معدود ابزاری برای نابودی کنه و.. بوده است.ولی در زمان کنونی ابزار و مواد مختلفی جهت اقدامات بهداشتی , درمانی وجود دارد که با بکار گیری آنها میتوان به یک پرورش موفق رسید.
اقدامات قابل توصیه ذیل را میتوان در نظر گرفت:
-تمامی جایگاه دام هم آغل و هم بهاربند بایستی بصورت دوره ای و منظم کودروبی,٬ سمپاشی و شعله افکنی گردد مخصوصا قبل از شروع پروار٬ و قبل از آغاز فصل گرما و... حتی زمانی که گروه جدیدی از دامها وارد جایگاه دامهای قبلی میشوند قبل از ورود بایستی حتما اقدامات فوق انجام گیرد.
- حمام ضدکنه که بیشتر عوامل انگلی خارجی را که بیماری پوستی و غیره ایجاد میکنند مانند جرب , شپش, , کنه ,مگس گوشت کنترل میکند و شستشوی گوسفندان قبل از شروع فصل گرما صورت گیرد
-فساد پشم و کچلی نیاز به حمام های ویزه ضد قارچی دارند...
-کنه ها در پاره ایی نواحی بویژه هر جا علوفه زبر و خشن با مقداری خار , علف جاروب و سرخس همراه باشد خطر ویژ ه ای میباشند برای کاستن از تب کنه ایی علف جاروب , سرخس ها و خار ها را بسوزانید.....یا زمین را شخم بزنیدست(البته باید از سوزندان اقلام دیگر احتراز نمود)
-از دیگر اقدامات که سالانه یک یا دوبار در گوسفنداری بایستی انجام گردد پشم چینی و سم چینی دامهاست که روی بازده غذایی و تولیدمثلی حیوان تاثیر بسزایی دارد
- واکسیناسیون و مبارزه با انگلهای داخلی دام که بسته به منطقه طبق برنامه سالیانه بطور دقیق بایستی انجام گیرد.( تقویم واکسینانسیون سالانه را از دامپزشکی محل خود جویا شوید)
-گال زنی دامها بخصوص دامهای پرواری بسته به نیاز جهت افزایش وزن می تواند انجام گیرد.
-زایشگاه دام بایستی بصورت منظم ضدعفونی و شعله افکنی گردد و کف جایگاه توسط مواد مناسب پوشانیده شود مثل کاه, و در صورت خیس شدن بایستی سریعا تعویض گردد. بهداشت زایشگاه بسیار مهم و ضروری است
-تمامی دامهای مشکل دار مانند دامهای که کچلی یا گری دارند و ...جدا سازی و تحت درمان قرار گیرند.
-گره زدن و ضدعفونی مرتب بند ناف بره های تازه متولد شده جزو ضروریات والزامات میباشد
-نکته ای که در بسیاری از دامداری ها متاسفانه رعایت نمیشه اینه که میشی که بره اش سقط شده سریعا بره یتیم دیگری را زیر میش سقطی میندازن در حالیکه ممکنه سقط به علت عوامل عفونی باشه لذا توصیه میشه تمامی قسمتهای خلفی و پستانی میشی که بره سقط کرده به دقت با مواد ضدعفونی گردد و عفونت رحمی آ ن توسط بولوس رحمی تتراسایکلین مهار گردد سپس بره یتیم را در کنارش قرار دهید.
بهتر است به منظور کنترل کپلک دام تمامی جویبارها و جوی هایی که اب راکد دارند توسط محلول سولفات مس ضدعفونی گردد که میزبان واسط اون یعنی حلزون از بین برود - در اکثر دامداریها معمولا سگ وجود دارد و اغلب سگها روی علوفه ها و مواد خوراکی ممکنه مدفوع کنند در صورتیکه دام علوفه آلوده به مدفوع سگ را مصرف نماید به علت بیماری احتمال تلف شدن اون صدرصداست.
-از دادن سیلوی ذرت کپک زده به دامها شدیدا خودداری شود بخصوص میش های آبستن خطر سقط و مسمومیت افزایش میابد.
-اگر پشم گوسفند خیلی کثیف باشد در حمام انگل تمام آب گل الود میشه و سم اثر خودش را از دست میدهد بهترین حالت پشم چینی گوسفند و شستشوی آن و بعد حمام انگل میباشد.
- موضوع دیگر که به نظرم مهمه بحث جمع آوری کود از جایگاه است زیرا بر اثر آب ریخته شده از آبشخور و ادرار حالت باتلاقی گرفته و زمینه لنگش و تخمیر و رشد میکروب ها را فراهم میکندو بهترین حالتش اینه که هر روز کود تخلیه شود
- وقتی تجمع و ضخامت کود در جایگاه بالا باشد ومرطوب شود(در اثر ادرار گوسفند و یا آب آبشخور )....در زمستان به علت کاهش دما دیر خشک میگردد (تبخیر پایین )و زمینه بروز رشد اجرام میکروبی فراهم تر است ,به همین خاطر به نظر میرسد بهترین حالت تخلیه کود به صورت روزانه یا دو روز در میان مخصوصا در تراکم دامی (بالا و غیر مناسب )و در زمستان ضرورت بیشتری دارد...البته ممکن است جهت گرم شدن کف جایگاه تمایلی جهت باقی ماندن کود در آغل وجود داشته باشد.
- انجام عملیات بهداشتی شامل ضدعفونی کردن و...آغل و بهار بند و تجهیزات ....برای کسانی که دامداری اجاره میکنن (برای اولین دوره ) مهمتره باشه چون معلوم نیست این دامداری در دور قبل چه شرایطی داشته است و همچنین دامداری هایی که به مشکل بیماری بر میخورند باید در دور بعد ضدعفونی و مدیریت بهداشت کاملی داشته باشند...و از موادگندزدایی استفاده کنند که بر اجرام میکروبی آن بیماری قبلی تاثیر بیشتری دارند.
-یکی از نکات بسیار ظریف در بهداشت گوسفند جمع آوری جفت دفع شده پس از پدیده زایش هست.اینکار در دامداران زیاد جدی گرفته نشده ولی خود جفت منبع عفونت پس از زایش هست.
- جفت دفعی در بسیاری از موارد ممکنه سبب انتقال بروسلوز یا تب مالت به انسان شود در صورتیکه حاوی میکروب بروسلا باشد بخصوص در میش هایی که سقط جنین کرده اند لذا بایستی از تماس دست و اعضای بدن با جفت دفعی توسط پرسنل دامداری به شدت خودداری گردد.
-میشهای که به هر دلیل بره شان سقط میشود باید از گله جدا بشود و مورد درمان قرار گیرند.
-به نظرمیرسه انجام عملیات بهداشتی شامل ضدعفونی کردن آغل و بهار بند و تجهیزات ....برای کسانی که دامداری اجاره میکنن (برای اولین دوره ) مهمتره باشه چون معلوم نیست این دامداری در دور قبل چه شرایطی داشته است و همچنین دامداری هایی که به مشکل بیماری بر میخورن باید در دور بعد ضدعفونی و مدیریت بهداشت کاملی داشته باشند...و از موادگندزدایی استفاده کنن که بر اجرام میکروبی آن بیماری دوره قبل تاثیر بیشتری دارند.
- آفتاب گیر ی با ایجاد پنجره ها با ابعاد مناسب در جایگاه و غیره که دارای تاثیرات ضد عفونی کننده بر جایگاه می شود.
-بحث دیگر تهویه آغل است که باید رعایت شود...عدم خروج گاز ها از آغل باعث آسیب میگردد که این کار در زمستان که درز گیری و بستن منافذ دامداری جهت محافظت از سرما انجام میشود مهمتر است ..نباید موقع ورود به آغل حالت خفگی به ما دست دهدو بوی تند به مشام برسد(بو بسیارکم باشد یا اصلا نباشد).پنجره ها ی مخصوص تهویه بهتر است از بالا به پایین باز شوند تا هوای ورودی به طرف بالا رفته و عمل تهویه گازهای داخل جایگاه را بهتر انجام دهد
-بحث دیگر تراکم گله ست نباید بیش از حد لزوم در آغل گوسفند نگه داشت و استاندارد های متعارف را رعایت کردتراکم زیاد باعث ایجادشرایط مناسب برای گسترش بیمار های گوناگون مانند پی بی آر و...میگردد.
-ایجاد حوضچه در ورودی دامداری و پر کردن آن با مواد ضدعفونی کننده مانند آهک...گاهی در برخی دامدار ی ها دو حوضچه تعبیه میشود که اولی آب تنهاست و برای شستن پاهای گوسفندان بکار میرود و حوضچه دوم برای ضدعفونی بکار میرود.تعویض و تازه سازی محلول این حوضچه باید صورت گیرد
-ضد عفونی کننده در دامپروی عبارتند از نورخورشید. شعله دادن, دود دادن.سوزانیدن , آهک.آنتی سپتیک.کات کبود, دلتا مترین
- نصب توری در جلوی پنجره ها برای ممانعت از ورود حشرات و پرندگان موذی
بره های پاییزه ضریب تبدیل بهتری نسبت به بره های بهاره دارند و در موقع خرید باید بره هایی را خریداری کرد که سرفه نمیکنند و دارای ابریزش نیستند چون بعداز مدتی این بره ها دچار چسبندگی شش به دنده که همراه با ذات الریه است می شوند و تلف میگردند.
در سیستم پروار باید به اصل وزن کشتار هم توجه شود
مهندس سعید خداوردی, :
20روز پیش 30تا بره خریدم . تو بارندگی بود با اینکه میدونستم راحت 2-3 کیلو خیسی دارند .....که با قیمت ....(پایین تر) خریداری شد....
مهندس براتی :
گوسفند باید لاغر باشه اما نه مریض ونحیف
نر وماده بودنش توسط خودما چک بشه
دهان ودندان تعدادی از دامها به خاطر اطمینان از سلامت چک بشه
چشمها تمیز وبراق وسرزنده
بینی عاری از ترشحات
دمبه کوتاه وکوچک
عاری از بیماری قارچی وپوستی
مواظبت در هنگام وزن کشی جهت جلوگیری ازتقلب
جناب هوشنگ عسکرلو (پرواربند بره )
شناخت بره سالم نیاز به تجربه عملی داره طریقه راه رفتن آب ریزش بینی و دهان
نشخوار کردن غذا خوردن از علایم ظاهریش هست
نکات دیگر
بحث خوراندن کاه و اب نمک به دام هم میتونه باعث ضرراقتصادی شود ..همانطور که میدانید علوفه خشبی و کاه به مدت زیادی در شکمبه توقف دارند بنابراین موقع خرید میتوان با توجه به شکم پر دام پی برد که خوراک خشبی زیادی به دام خورانده شده است...و باید موقع خرید 1-2 کیلو از وزن گوسفند را بابت ان کم کنند.
همچنین داشتن پشم زیاد مخصوصا اگر به فضولات آغشته شده باشد و یا بر اثر باران تر شده باشد نیز باید لحاظ شود ..گوسفندی که بر اثر باران ...پشمش تر است 2-3 کیلو وزنش بیشتر شده و موقع خرید باید از وزنش کم کرد....
در هنگام انتقال دام از یک شهر به شهر دیگه گوسفند حدود 2 کیلو افت وزن پیدا میکنه بنابراین باید موقع خرید یا فروش این مورد را لحاظ کرد ...وزن خرید در مبدا یا مقصد تفاوت دارند
ماهنامه دام و کشت و صنعت /شماره 158/ خرداد 92
بیش از نیم قرن از ورود پلیتونلها به صنعت کشاورزی جهان میگذرد و امروز رشد روزافزون گلخانهها را در زمینههای مختلف شاهد هستیم. در ابتدا، تولید پلیتونلها، ابتکاری در صنعت پلاستیک محسوب میشد اما پس از پشت سر گذاشتن مراحل پیشرفت، جایگاه مطمئن و منحصر بفردی در تجهیزات گلخانه پیدا کرده است. البته مزایا و ویژگیهای پلیتونلها، آنها را از سایر تجهیزاتی که میتوانست بدین منظور مورد استفاده قرار گیرند، متمایز میکند. امروز پلیتونلها با برندهای تجاری گوناگونی در بازار یافت میشوند،
برخی از مزایای استفاده از پلیتونلها عبارتند از:
ـ مقرون به صرفه برای حفاظت از محصول
ـ ایجاد شرایط فصلی طولانیتر
ـ بهبود کیفیت محصول
ـ افزایش بازدهی
ـ محافظت در برابر شرایط آب و هوایی
ـ کنترل مدیریت تولید و حذف وابستگی به شرایط جوی
ـ کاهش میزان بیماری
ـ عرضه با اطمینان
ـ دسترسی به ماشینآلات
ـ امکان استفاده چند منظوره
ـ مقرون به صرفه جهت نگهداری دام
بسیاری از پرورشدهندگان که در ابتدا واحدهای گلخانهای پلیتونل خود را جهت تولید محصولات کشاورزی احداث کرده بودند اکنون با در نظر گرفتن شرایط واحدهای خود، پرورش گوسفند و گوساله را نیز در واحدهای پلیتونل تجربه میکنند و از تجربه آن ابراز رضایتمندی میکنند.
نکته قابل توجهی که سبب انتشار این گزارش شد، چندمنظوره بودن پلیتونلها بود که شاید تاکنون در کشور ما به آن توجهی نشده باشد. اما گروه تولیدی AG در انگلیس اکنون مشتریان بسیاری را در خصوص پرورش گوسفند و نگهداری بره و گوساله دارد.
پلیتونل حتی مورد توجه پرورشدهندگان که در محیط باز و کوهستانی نیز، قرار گرفته است. زیرا به این صورت، از شرایط نامساعد جوی در فصول مختلف سال و حیوانات شکارچی محافظت میشوند و در عین حال، شرایط تولید و نگهداری، برایشان قابل کنترل است. استفاده از پلیتونلها به منظور پرورش دام، شاید مقرون به صرفهترین روش با بازدهی بالا باشد که خصوصاً جهت نگهداری، کنترل و پرورش گوساله و بره مورد توجه قرار گرفته است.
چرا که با استفاده از پلیتونلها شرایط محیطی پایداری برای دام فراهم شده و با این وجود کنترل و مدیریت پرورش آسانتر و در بسیاری از هزینههای رایج، مانند دارو و درمان , خوراک ,سیستم گرمایشی صرفهجویی میشود. مهمتر اینکه، درصد تلفات بره و گوسالهها نیز تا حد زیادی کاهش مییابد. با وجود ابعاد و اندازه متناسب، پلیتونلها میتواند تا عرض 5 متر، طول 25 متر و حداقل تا ارتفاع 5/2 متر سالنها را طراحی کرد. به طوری که فضای پرورشی اجازه میدهد با تراکتور عمل خوراکدهی و جمعآوری فضولات انجام شود.
البته برای پرورش بره و گوساله، به ازای هر رأس دام فضای پرورش تعریف شده است که به ازای هر بره 5/1 مترمربع و برای هر گوساله، متناسب با فضای مورد نیاز در نظر گرفته میشود. البته این پلیتونلها در 2 رنگ سفید و سبز عرضه میشوند که متناسب با شرایط محیطی مورد استفاده قرار میگیرند.
افزون بر مزایای فراوان استفاده از پلیتونلها جهت پرورش دام، نباید نقش آنها را در حفظ محیط زیست نادیده گرفت. با توجه به موارد ذکر شده میتوان گفت استفاده از پلیتونلها در پرورش برههای پرواری و گوساله در شرایط کوهستانی کشور میتواند بازدهی بالایی را در بر داشته باشد.
مدیر وبلاگ :به نظر اینجانب استفاده از این تونل ها در پرورش گوسفند باید مطالعه و محاسبه کافی توسط متخصصان و دامداران با تجربه از لحاظ اقتصادی , جغرافیایی و شرایط آب و هوا و حتی بحث امنیت انجام شود جواب دادن این سامانه در برخی جاها مجوزی برای کاربرد آن در ایران نیست و همه جوانب ان بررسی صورت گیرد شود..