ذبح بهداشتی

جام جم آنلاین: ...... بر اساس سنتی دیرینه مسلمانان اقدام به ذبح گوسفند می‌کنند، اما در این بین توجه به مسائل بهداشتی در تهیه دام سالم و سپس گوشت و مصرف درست آن بسیار حائز اهمیت است.

بسیاری از متخصصان معتقدند تهیه دام از مراکز غیرمجاز و مراکزی که تولید و پرورش دام تحت نظارت سازمان دامپزشکی نباشد، می‎تواند باعث انتقال عوامل بیماریزا به محیط‎های شهری و خانه‌های شهروندان باشد.

دکتر حسین جعفری ، دامپزشک ... : با توجه به مهیا بودن شرایط بهداشتی برای ذبح دام و کنترل ، بازرسی و معاینه بهداشتی توسط دامپزشکان در مراکز مجاز عرضه و قربانی دام، باید از خرید دام‌ها از معابر عمومی و خیابان و کوچه جدا پرهیز شود.

24 ساعت قبل از کشتار، دام باید در شرایط مناسب و در حالت استراحت نگهداری شود، در غیر این صورت گوشت پس از کشتار سفت می‌شود و میزان «آب آزاد متحرک» در گوشت‌های حاصله از کشتارهای دام‌های خسته، بیمار و تب‌دار هنگام خونگیری ناقص بالا رفته و این امر موجب کاهش کیفیت گوشت، بالارفتن بار میکروبی و از نظر بهداشتی غیرقابل مصرف می‌شود. همچنین چون گوشت ....[پیش سرد شده ] به‌مراتب سالم‌تر از گوشت تازه است، توصیه می‌شود که گوشت دام حداقل 12 ساعت پس از کشتار به مصرف برسد.

بیماری شاربن از جمله بیماری‌هایی است که در صورت ابتلای دام به آن باید از چرخه کشتار و مصرف کاملا خارج و تحت ضوابط خاصی به صورت کاملا بهداشتی معدوم شود.در صورت عدم دقت و کشتار دام آلوده به بیماری شاربن، باید خط چرخه کشتار در کشتارگاه‌های صنعتی تعطیل، وسایل و خط کشتار کاملا ضدعفونی، لباس‎های عوامل اجرایی سوزانده و لاشه‌های مجاور لاشه دام مبتلا از چرخه مصرف خارج شوند.در صورت ابتلای دام‌ها به بیماری‌هایی مانند کزاز، هاری و شاربن، اجازه کشتار صادر نمی‎شود.

این دام‌ها باید با رعایت اقدامات احتیاطی قبل از کشتار به صورت بهداشتی معدوم شوند. برخی از بیماری‌ها نیز می‎توانند در صورت تماس با دام به انسان سرایت کنند.بیماری‌های پوستی مانند بیماری‌های قارچی و جرب از این دسته بیماری‌ها هستند که می‎توانند از طریق پوشش خارجی دام و تماس مستقیم به انسان منتقل و بسته به نوع عامل بیماریزا سبب بروز کچلی و ضایعات پوستی مشابه شوند.

برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان وانسان ازمصرف جگر و گوشت خام یا نیم‌پز باید خودداری شود.

در صورت ذبح دام خارج از سیستم نظارتی بهداشتی در نظر گرفته شده، ممکن است وجود بیماری در گوشت شناسایی نشده و در نتیجه به دیگران منتقل شود. همچنین امکان بروز آلودگی‌های ثانویه، در گوشت می‌تواند سبب شود که گوشت غیربهداشتی در اختیار دیگران قرار گیرد. بنابراین توصیه می‌شود حتی‌المقدور ذبح در منزل انجام نشود و در صورتی که این اقدام در منزل صورت می‌گیرد، توجه شود که دام از مراکز مجاز و تحت نظر دامپزشکان تهیه شود.

  کشتن دام در محیط خارج از کشتارگاه و در کوچه و خیابان کار درستی نیست و  با این کار آلودگی‌های محیطی براحتی به گوشت منتقل شده و از طرف دیگر به واسطه دفع خون و جاری شدن آن در معابر عمومی و جوی‌ها و دفع ناصحیح احشای دام، مدفوع دام که می‌تواند حاوی انواع میکروب ها، ویروس‌ها و انگل‌ها باشد، محیط زندگی را بشدت آلوده و بهداشت عمومی را به مخاطره بیندازد.

از این رو رعایت نظافت کامل و بهداشت محیط در محل‌‌های ذبح دام و شستشو و گندزدایی محل به‌منظور جلوگیری از انتقال آلودگی‌های ثانویه به لاشه بسیار حائز اهمیت است.

عدم رعایت نکات ایمنی و بهداشتی در این بخش علاوه بر ایجاد خطرات فردی، محیطی و اجتماعی می‎تواند موجب کاهش کیفیت گوشت شود.  آلودگی گوشت در 2 شکل ایجاد می‎شود در آلودگی اولیه، گوشت از آغاز به میکروارگانیسم یا ماده خاصی مانند باسیلوس آنتراسیس در گوشت گوسفند مبتلا به سیاه‎زخم آلوده است. اما عامل آلودگی ثانویه می‎تواند در یکی از مراحل کشتار، کندن پوست، تخلیه شکم، شستشوی اولیه، حمل و نقل و بسته‎بندی اتفاق بیفتد.

بیشترین موارد آلودگی گوشت بخصوص در ذبح دام به طریق غیربهداشتی مربوط به آلودگی‎های ثانویه است. شستشو و ضدعفونی کامل دست‌ها، چاقو، ساطور، سوهان و ظروف نگهداری و انتقال گوشت و حتی‌الامکان استفاده از دستکش در هنگام خرد کردن گوشت اهمیت فراوانی دارد.

 برای انتقال گوشت و هدیه آن به دیگران حتما از کیسه پلاستیکی تمیز و عاری از هرگونه آلودگی و از مواد دست اول استفاده شود.  فوت کردن در نایلون جهت تقسیم گوشت قربانی، سبب افزودن میکروارگانیسم‌ها به داخل بسته گوشت می‌شود که این عمل کاملا غیر بهداشتی است , پس از ذبح باید دام از پا آویزان گردد تا خون به طور کامل از لاشه خارج شود؛ زیرا خون ماده مغذی‌ای است که اگر در گوشت باقی بماند، می‌تواند مورد هجوم میکروب‌ها قرار بگیرد،گوشت را بشدت تیره می‌کند و سبب می‌شود گوشت به سرعت فاسد شود.

برگرفته ازسایت دامپزشکی استان خراسان شمالی منبع : جام جم آن لاین