بره های لرزان (سوی بک)

 گزارش وقوع بیماری بره های لرزان (Swayback) در یکی از مزارع پرورش گوسفند اصفهان

عبدالرضا نبی نژاد
محمود خلیلی فرد 

 سیدمحمد حسینی

چکیده مقاله:

در اوائل بهارسال جاری یکی از مزارع عمده پروار گوسفند ازبروز تلفات زیاد در بره های تازه متولد شده شیر خوا ر ابراز نا رضایتی نمود، مزرعه فوق در منطقه جنوب غربی اصفهان واقع بوده و دارای ظرفیت حدود 20000 راس گوسفند میباشد . شرکت مذکور در سال گذشته تعداد زیادی گوسفند بالغ را از دامداران اطراف اصفهان که عمدتا کوچرو بوده و به علت گرانی علوفه گوسفندان آنها از حجم کمتری علوفه مرغوب بهره مند بوده اند خریداری نمود،

بنابراین علیرغم توجه خاصی که به برنامه تغذیه مادران باردار یا آماده برای آبستنی شده بود ، با شروع فصل زایش میزان تلفات در بره ها رو به افزایش گذاشت ، بره های مذکورپس از چند روز از تولد دچار لرزش شده که از قسمت اندا مهای خلفی آغاز و به سمت جلو پیشروی نمود ، ضعف شدید عضلانی و کاهش توان ایستادن، بی تعادلی،تلو خوردن،گاها کوری و عدم پاسخ به صدا از دیگر عوارض بیماری بود، بیشترین سن ابتلا 1-3 هفته پس از تولد بود و با اندک فشاری به زیر فک پایین ،بره ها

به سمت عقب و سپس پشت افتاده و قادر به بلند شدن نبودند،در لاشه های تلف شده علیرغم پرخونی و تورم سطح مغز هنوز چینهای مغزی دیده می شد .

بر اساس تاریخجه بیماری، علائم بالینی و ضایعات کالبد گشایی به کمبود مس ، ویتامین های گروه ب و ویتامین ای مشکوک شده و با آغاز درمان با داروهای تزریقی مولتی ویتامین و ترکیبات مس تزریقی ( کوپاوت ) در تعداد زیادی از بره ها بیماری کنترل و تلفات کاهش یافت .

ولی در معدودی که عمدتا چند قلو بوده و شدت کمبود مس بیشتر بود احتمالا ضایعات وارده به سیستم اعصاب مرکزی شدیدتر بوده و دی میلیناسیون اعصاب بصل النخاع بوقوع پیوسته و بهبودی غیر ممکن بود .

در هر حال برای پیشگیری بیماری در مراحل بعدی نسبت به استفاده از سولفات مس به میزان 5-10 میلی گرم برای 10 روز در مادران ، بهبود کیفیت علوفه و خاک منطقه از نظر مس و قرار دادن آجر های لیسیدنی در مزرعه توصیه شد زیرا در این بیماری به هر علتی که سطح مس در سرم گوسفندان و بزان آبستن کمتر از 7/8 میکرو مول در لیتر باشد در نتیجه میزان ذخیره مس در کبد بره ها و بزغاله ها به کمتر از 20 میلیگرم در کیلو گرم ماده خشک خواهد رسید ، در این گروه نوزادان چنانچه میزان مس در بخش خاکستری مغز به کمتر از 3 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک برسد علائم بالینی بیماری خود نمائی خواهد کرد بطور معمول میزان شیوع 27-46 درصد و تلفات حدود 70 تا 80 درصد قابل پیش بینی است