توصیه های متخصصان و دامداران پرورش گوسفند درباره سرما

مقاله :توصیه های متخصصان و دامداران پرورش گوسفند درباره سرما
منبع :جلسات  گروه مجازی پرورش گوسفند وبز در مورخه 1394/8/30- کتاب اصول نوین پرورش گوسفند تالیف دکتر جلالی زنور-کتاب بیماریهای گوسفند ترجمه راسخی و صابری شکیب تالیف استرایتون

تنظیم و گرد آوری : مرتضی پاپی

دکتر شهسواری متخصص تغذیه دام

 تنش گرمایی خیلی برای گوسفند مشکل ساز است تا تنش سرمایی . چون گوسفند نسبت به سرما مقاومتره و حتی درجات زیر صفر رو میتونه به راحتی تحمل کنه و از طرف دیگه خنک کردن محیط برای گوسفندان بسیار سخت تر از گرم نگه داشتن اونا در فصل سرماست.

بهرحال در فصول سرد تمرکز اصلی دامدار باید روی گرم نگه داشتن بره های شیرخوار و تازه متولد شده باشه چون بسیار به سرما .... حساس بوده و ممکنه تلف بشوند.

نکته :بره ها به گرما زیاد هم خیلی حساسند.

در حالت سرما بخشی از غذای مصرفی دام صرف گرم نگه داشتن بدن میشه لذا در هنگام سرما میشه محلهای ورود سرما رو پوشش داد البته با رعایت تهویه که بسیار مهمه.

خود نفس گوسفند و حتی فضولات دفعی اون گرمای مناسب رو در جایگاه فراهم میکنه و نیاز به استفاده از وسایل گرمایشی نیست بجز بره های شیرخوار

 در فصول بسیار سرد جهت جلوگیری از یخ زدن آب بایستی شبها آب آبخوریهای داخل بهاربند تخلیه گردد{میتوان جهت صرفه جویی در مصرف آب طوری برنامه ریزی کرد که آب موجود در آبشخور قبل از شب کاملا توسط دام مصرف شود }

 در فصول سرد میشه تراکم دام رو هم زیادتر کرد.

در مورد گاو شیری معمولا از چربی در جیره غذایی استفاده میشه مخصوصا در دامهای پرتولید و اوایل زایش.

مهندس سعید خداوردی
در فراهم کردن جایگاه گرم این نکته رو که بستر نباید رطوبت زیادی داشته باشه رو مد نظر داشته باشید.بارش نزولات آسمانی و در پی اون رطوبت ادرار و ریزش آب در آبشخور ها موجبات ایجاد بیماری در بین گوسفند و بز ها خواهد شد. پس لازمه علاوه بر پوشش لازم برای جایگاه سقف و دیوار و ... ،خشک بودن رو هم برای بستر جایگاه لحاظ کرد.

علاوه بر اینها بخاطر تراکم زیاد دام در جایگاه بیماریهای تنفسی و عفونی در بین دام های تازه زا و همینطور ضعیف شایع میشه.

جناب استاد ناعمی دامدار با تجربه

{با توجه به  اینکه رطویبت جایگاه در زمستان ممکنه زیاد شود}  هرده روز عبور ازکات کبود ازگندیدگی سم وسخت شدن ان کمک خوبیست.

 بهترین غذا برای گوسفندان بالغ  جو دو نیم که هم خوشخوراک است وانرژی بالایی دارد.

جناب مهندس طاهری کارشناس تغذیه دام

گوسفند موجودی است که حتی پشمش نیز دشمنش محسوب میشود اما دو عامل رطوبت و باد آفت هستند برای این موجود.
در مورد گوسفندانی که در مرتع پرورش میابند در روزهایی که باد شدید وزیدن میگیرد باعث بور خوردن یا پراکندگی و نهایتا گم شدن گله میشود .
حتی المقدور در این روزها گوسفند را تغذیه دستی بدهیم و به مرتع نبریم.
در محاسبه ارتفاع آغل باید دقت نماییم ....
ارتفاع آغل هر چه بلند باشد دیرتر و یا هرگز گرم نمیشود.

دکتر صفایی متخصص تغذیه دام

همچنین گرمای درون بدن که از خوردن خوراک ایجاد میشود خیلی مهم هست. بفرض باخوردن مقدار مساوی از علوفه یا چربی یا دانه غلات کدام خوراک گرمای درون بدنی را بیشتر تولید میکند.

در فصل سرما جیره گوسفند وبز باید دقیقا مطابق جداول NRC, 2007 تهیه شود.اگر نمک و یا پروتیین بیش ازحد باشد مصرف آ ب و در نهایت تولید ادرار بیش از حد معمول میشود که کف اغل دایما خیس میباشد.

چربی انرژی زیادی تولید میکند ولی علوفه ، گرمای درون بدنی خیلی زیاد و سریعی، تولید میکند. لذا از علوفه خوب و با کیفیت در فصل سرما ، غافل نشوید.

تمام انرژی های خوراکها صرف گرم کردن بدن نمیشوند و در جهت تولید شیر و گوشت مصرف میشوند. بیشترین انرژی که صرف گرم کردن بدن دام میشود از علوفه خوب حاصل میگردد.
استفاده از گیاهان دارویی که جایگزین آنتی بیوتیک هستند نیز  در جیره مناسب هست.

اولین راه جلوگیری از یخ زدگی لوله ها و مخازن آب در فصل سرما تخیله آب در طول شب است همچنین میشه از مواد عایق مثل پشم شیشه هم استفاده کرد.
 پیشنهاد میشود در تابستان و در شرایط تنش گرمایی برای غلیظ کردن جیره از چربی استفاده شود .
چربی سالم و غیر فاسد که بوی زننده و تندی نمیدهد ......., , و بصورت کاملا مخلوط در خوراک دام استفاده شود.
مهندس  براتی دامدار  و کارشناس علوم دامی
برای پنجره ها برزنت (چادر ماشین ضدآب و باد) میزنم تا در روز وهوای مناسب جمع بشه و در هوای سرد بسته بشه .

قیمت چربی بالاست ومعمولا در گاوهای پرتولید وطیور به خاطر به دست اوردن انرژی بالا  استفاده میشه.

سایر نکات مطرح شده

وجود بادشکن مانع اثرات باد های سرد میشود بمیتوان ازکاشت  درختان جهت بادشکن استفاده کرد.

سرما در زمستان متغیر ی  تنش ز ا برای گوسفند و مخصوصا بز است هرچند گوسفند تا حدودی در برابر سرما مقاوم است لیکن این مقاومت هم دامنه ایی دارد و بیش از آن باعث آسیب میگردد مخصوصا در مورد دام های آبستن و لاغر و ضعیف و بیمار
وجود پشم و یا مو و کرک این شدت این متغیر را تعدیل میکند.

 عدم پشم چینی و ممانعت از   ورود سرما (مسدود نمودن بستن پنجره ها و گرفتن سوراخ ها  و درز ها ....)

استفاده بیشتر از غذا های انرژی زا جهت حفظ دمای بدن دام.

اگر جایگاهتان بیش از استاندارد بزرگ است یا دام کمی در آن وارد کرده اید میتوان حصار هایی با پارچه ها یا نایلون ...درست کرد تا تراکم کمتر شودتا گوسفند ان بهم نزدیکتر باشند .
یکی از اصلی ترین علت مرگ بره ها افت دمای بدن است یعنی بعد از تولد بره در معرض سرما قرار میگیرد مخصوصا  مادرانی که پیر یا جوان هستند و دوقلو یا چند قلو زاییده اند.
باید مواظب بودبه کمک شیب یک طرفه یا دو طرفه درسقف و ناودانها آب باران به خارج از آغل هدایت شود و بهاربند و مسیر عبور گل آلود نشود.
در مناطق سردسیر ممکن است افتادن  قندیل های یخ باعث زخمی شدن دام ها و انیروی انسانی شوند

اتخاذ زایمان درون آغل و تامین گرمای داخل آغل با وسایل گرمایش   این مشکل راه حل میکند.
 تهویه هم باید هنگام مسدود کردن سوراخ ها و درزها جایگاه لحاظ شود مخصوصا اگر تراکم دام بیش از اندازه باشد.

 گندیدگی سم میتوانند در زمستان شیوع بیشتری داشته باشند.

چکه کردن سقف باید تعمیر شود زیرا باعث مرطوب شدن پشم دام میگردد باتوجه به سردی هوا خیلی دیر خشک خواهد شد.
دادن آب سرد در فصل سرما نیز کاری مطلوب نیست یا مخزن آب در درون اغل باشد تا بیش از لزوم سرد نشود.
ساعت ورود به بهاربند در روز های سرد  باید نزدیک ساعات گرم باشد.
در روز های بوران میتوان مانع از خروج دام از آغل شد.